กค 0702/269
15 มกราคม 2552
มาตรา 40(4)(ก) และมาตรา 65 แห่งประมวลรัษฎาก
72/36334
บริษัทหลักทรัพย์มีความประสงค์ในการเสนอขายหุ้นกู้อนุพันธ์ (ELN 0005) ให้แก่ผู้ลงทุนทั่วไป จึงขอหารือประเด็นภาษีที่ผู้ลงทุนจะต้องเสียจากการลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์ โดยมีรายละเอียด ดังนี้
มูลค่าหน้าตั๋ว 1,000,000 บาท
หุ้นอ้างอิง PTT
ราคาของหุ้นกู้อนุพันธ์ 91% ของมูลค่าหน้าตั๋ว
อัตราการรับประกัน (Guarantee rate) 90% ของมูลค่าหน้าตั๋ว
ผลตอบแทนพิเศษ (Payment rate) 5% ของมูลค่าหน้าตั๋ว
ราคาใช้สิทธิ (Strike price) 200 บาท
ผู้ลงทุนชำระเงินเพื่อซื้อหุ้นกู้อนุพันธ์ = 1,000,000 * 91% = 910,000 บาท
มูลค่าการไถ่ถอนหุ้นกู้อนุพันธ์ที่ผู้ลงทุนจะได้รับ ขึ้นอยู่กับราคาของหุ้นอ้างอิง ณ วันหมดอายุของหุ้นกู้อนุพันธ์ ทั้งนี้ เงื่อนไขของหุ้นกู้อนุพันธ์ กำหนดผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนจะได้รับ (Payoff) ไว้ 2 กรณี ดังนี้
กรณีที่ 1 ณ วันหมดอายุ ถ้าราคาหุ้นอ้างอิงมากกว่าหรือเท่ากับราคาใช้สิทธิ (PTT?200)
ผู้ลงทุนจะได้รับเงินไถ่ถอน = มูลค่าหน้าตั๋ว * (อัตราการรับประกัน + ผลตอบแทนพิเศษ)
= 1,000,000 * (90% + 5%)
= 950,000 บาท
ดังนั้น ผู้ถือหุ้นกู้อนุพันธ์ได้กำไร 950,000 - 910,000 = 40,000 บาท
กรณีที่ 2 ณ วันหมดอายุ ถ้าราคาหุ้นอ้างอิงน้อยกว่าราคาใช้สิทธิ (PTT<200)
ผู้ลงทุนจะได้รับเงินไถ่ถอน = มูลค่าหน้าตั๋ว * (อัตราการรับประกัน)
= 1,000,000 * (90%)
= 900,000 บาท
ดังนั้น ผู้ถือหุ้นกู้อนุพันธ์ขาดทุน 910,000 - 900,000 = 10,000 บาท
บริษัทฯ จึงขอทราบว่า
1. หุ้นกู้อนุพันธ์ประเภทนี้ไม่ได้จ่ายเงินคืนเต็มมูลค่าหน้าตั๋ว แต่ผู้ลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์จะได้รับเงินคืนเมื่อครบกำหนดอายุในจำนวนเงินที่เป็นไปตามเงื่อนไขข้างต้น ซึ่งสำหรับในกรณีที่ 2 ผู้ลงทุนอาจได้รับผลขาดทุน โดยจำนวนเงินที่ผู้ลงทุนได้รับคืนจะต่ำกว่ามูลค่าเงินลงทุนที่ได้ซื้อหุ้นกู้อนุพันธ์ ในตอนแรก ดังนั้น หุ้นกู้อนุพันธ์ประเภทนี้จัดเป็นตราสารแสดงสิทธิในหนี้ที่ไม่มีดอกเบี้ย (Zero Coupon) หรือไม่
2. ถ้าไม่เป็น Zero Coupon แล้ว ภาษีที่ผู้ลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์ต้องจ่ายจะเป็นประเภท กำไรจากการขายหรือเงินได้จากดอกเบี้ย
3. ถ้าเป็นกำไรจากการขายแล้ว ผู้ออกหุ้นกู้อนุพันธ์ต้องเรียกเก็บภาษีจากผู้ซื้อหุ้นกู้อนุพันธ์ ณ วันที่ซื้อหุ้นกู้อนุพันธ์ หรือ ณ วันที่ผู้ถือหุ้นกู้อนุพันธ์ได้รับเงินไถ่ถอนเมื่อหุ้นกู้อนุพันธ์หมดอายุ
4. ถ้าผู้ลงทุนได้รับผลขาดทุนจากการลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์ ผู้ลงทุนยังต้องมีภาระในการเสียภาษีหรือไม่
การลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์ (ELN0005) มีภาระภาษี ดังนี้
1. ผู้ลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์จะได้รับเงินคืนเป็นผลกำไรเมื่อครบกำหนดอายุ เนื่องจากราคาหุ้นอ้างอิงมากกว่าหรือเท่ากับราคาใช้สิทธิ เงินผลกำไรดังกล่าวเข้าลักษณะเป็นผลประโยชน์ หรือค่าตอบแทนอื่น ๆ ที่ได้จากสิทธิเรียกร้องในหนี้ทุกชนิดไม่ว่าจะมีหลักประกันหรือไม่ก็ตาม ตามมาตรา 40(4)(ก) แห่งประมวลรัษฎากร ผู้ออกหุ้นกู้อนุพันธ์มีหน้าที่จะต้องหักภาษี ณ ที่จ่าย จากผู้ลงทุนหรือผู้ถือหุ้นกู้อนุพันธ์ในวันที่ทำการไถ่ถอนหุ้นกู้อนุพันธ์เมื่อครบกำหนดอายุ
2. ผู้ลงทุนในหุ้นกู้อนุพันธ์ได้รับผลขาดทุนเมื่อครบกำหนดอายุ เนื่องจากราคาหุ้นอ้างอิงน้อยกว่าราคาใช้สิทธิ ผู้ลงทุนที่เป็นบุคคลธรรมดาไม่มีหน้าที่ต้องเสียภาษีเงินได้แต่อย่างใด ส่วนผู้ลงทุน ที่เป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลให้คำนวณรายได้และรายจ่ายเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคล ตามมาตรา 65 แห่งประมวลรัษฎากร
