กค 0811/09884
29 มิถุนายน 2541
มาตรา 39, มาตรา 52, มาตรา 69 ตรี, มาตรา 91/1(4)
61/26833
มีปัญหาการเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย และอากรแสตมป์ในการจดทะเบียนสิทธิและ
นิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ กรณีต่าง ๆ ดังนี้
1. กรณีที่ได้มีการจดทะเบียนขายฝากอสังหาริมทรัพย์ไว้แล้ว ต่อมาภายในกำหนดเวลาไถ่
ผู้ขายฝากได้จดทะเบียนโอนสิทธิการไถ่การขายฝากให้แก่บุคคลอื่น โดยบุคคลที่รับโอนนั้นจ่ายเงิน
ค่าตอบแทนให้แก่ผู้ขายฝาก เช่น นาย ก. จดทะเบียนขายฝากที่ดินมีโฉนดแปลงหนึ่งให้แก่นาย ข. ใน
ราคา 1,000,000 บาท กำหนดสินไถ่เป็นเงิน 1,500,000 บาท โดยที่ดินแปลงนี้มีราคาประเมิน
ทุนทรัพย์เพื่อเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตามประมวลกฎหมายที่ดิน เป็นเงิน
800,000 บาท ต่อมาภายในกำหนดเวลาไถ่ นาย ก. จดทะเบียนโอนสิทธิการไถ่ให้แก่นาย ค. โดย
นาย ค. จ่ายเงินเป็นค่าตอบแทนให้แก่นาย ก. เป็นเงิน 1,300,000 บาท ในการจดทะเบียนโอนสิทธิ
การไถ่ดังกล่าว พนักงานเจ้าหน้าที่จะต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย และอากรแสตมป์หรือไม่
อย่างไร และจากจำนวนทุนทรัพย์ใด
2. กรณีจดทะเบียนทรัพยสิทธิต่าง ๆ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เช่น ภาร
จำยอม สิทธิเหนือพื้นดิน สิทธิเก็บกิน สิทธิอาศัยฯ หากในการจดทะเบียนคู่กรณีได้จ่ายเงินค่าตอบแทนให้
แก่กัน เช่น ที่ดินแปลงหนึ่งมีราคาประเมินทุนทรัพย์เป็นเงิน 1,000,000 บาท คู่กรณีได้มาขอจดทะเบียน
ภารจำยอม โดยแจ้งว่ามีการจ่ายเงินค่าตอบแทนให้แก่กัน เป็นเงิน 50,000 บาท พนักงานเจ้าหน้าที่
ต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย และอากรแสตมป์หรือไม่ อย่างไร และจากจำนวนทุนทรัพย์ใด
3. กรณียื่นคำขอจดทะเบียนทรัพยสิทธิตาม 2. คู่กรณีตกลงจ่ายค่าตอบแทนกันในวัน
จดทะเบียนจำนวนหนึ่ง เช่น ตกลงชำระเงินค่าตอบแทนเป็นเงิน 500,000 บาท เป็นรายปีในอัตราปีละ
50,000 บาท โดยชำระภายในวันที่ 1 มกราคม ของทุกปี ไม่มีกำหนดระยะเวลา กรณีดังกล่าวไม่อาจ
คำนวณค่าตอบแทนตามสัญญาเป็นจำนวนเงินที่แน่นอนได้ พนักงานเจ้าหน้าที่จะต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก
ณ ที่จ่าย และอากรแสตมป์ หรือไม่ อย่างไร และจากจำนวนทุนทรัพย์ใด
4. กรณีห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือบริษัทจำกัดจดทะเบียนเลิกกัน และ
ผู้ชำระบัญชีได้ขอจดทะเบียนแบ่งคืนอสังหาริมทรัพย์ของห้างหุ้นส่วนฯ หรือของบริษัทฯ ให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วน
หรือผู้ถือหุ้นพนักงานเจ้าหน้าที่ต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย และอากรแสตมป์หรือไม่ อย่างไร
5. กรณีที่มีการจดทะเบียนจำนองอสังหาริมทรัพย์เพื่อเป็นประกันหนี้ไว้ ต่อมาผู้รับจำนอง
จดทะเบียนโอนสิทธิการรับจำนองให้แก่บุคคลอื่นโดยมีค่าตอบแทน เช่น โฉนดที่ดินมีชื่อ นาย ก. เป็น
ผู้ถือกรรมสิทธิ์ นาย ก. ได้จดทะเบียนจำนองไว้ต่อ นาย ข. เป็นเงิน 1,000,000 บาท ต่อมา นาย
ข. จดทะเบียนโอนสิทธิการรับจำนองให้แก่ นาย ค. โดยนาย ค. จ่ายเงินให้แก่ นาย ข. เป็นเงิน
700,000 บาท ในการจดทะเบียนโอนสิทธิการรับจำนองดังกล่าว พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องเรียกเก็บ
อากรแสตมป์หรือไม่ อย่างไร และจากทุนทรัพย์ใด
1. กรณีตาม 1. การจดทะเบียนโอนสิทธิการเป็นผู้ไถ่การขายฝากให้บุคคลอื่น ไม่เข้า
ลักษณะเป็นการจดทะเบียนขายอสังหาริมทรัพย์ เพราะมิใช่เป็นการโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์ให้กับ
บุคคลอื่นพนักงานเจ้าหน้าที่จึงไม่ต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ตามมาตรา 52 วรรคสอง แห่ง
ประมวลรัษฎากร ส่วนหลักฐานการรับเงินค่าตอบแทนการโอนสิทธิการไถ่การขายฝาก เข้าลักษณะเป็น
ใบรับสำหรับการโอนสิทธิใด ๆ เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ ในเมื่อนิติกรรมที่เป็นเหตุให้ออกใบรับนั้น มีการ
จดทะเบียนตามกฎหมายต้องปิดแสตมป์บริบูรณ์ ตามลักษณะตราสาร 28.(ข) ใบรับ แห่ง
บัญชีอัตราอากรแสตมป์
2. กรณีตาม 2. และ 3. การจดทะเบียนทรัพยสิทธิ์เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ตาม
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เช่น ภารจำยอม สิทธิเหนือพื้นดิน สิทธิเก็บกิน สิทธิอาศัยฯ ไม่เข้า
ลักษณะเป็นการจดทะเบียนขายอสังหาริมทรัพย์ เพราะมิใช่เป็นการโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์ให้กับ
บุคคลอื่น พนักงานเจ้าหน้าที่จึงไม่ต้องเรียกเก็บภาษีเงินได้หัก ณ ที่จ่าย ตามมาตรา 52 วรรคสอง แห่ง
ประมวลรัษฎากร ส่วนหลักฐานการรับเงินค่าตอบแทนการโอนทรัพยสิทธิ์เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ เข้า
ลักษณะเป็นใบรับสำหรับการก่อตั้งสิทธิใด ๆ เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ ในเมื่อนิติกรรมที่เป็นเหตุให้ออก
ใบรับนั้นมีการจดทะเบียนตามกฎหมายต้องปิดแสตมป์บริบูรณ์ ตามลักษณะตราสาร 28.(ข) ใบรับ แห่ง
บัญชีอัตราอากรแสตมป์ ในกรณีมีจำนวนเงินตั้งแต่ 200 บาทขึ้นไป ทุก 200 บาท หรือเศษของ 200
บาท ต้องปิดอากรแสตมป์ 1 บาท ไม่คำนึงว่ากรณีดังกล่าวจะมีการตกลงชำระเงินค่าตอบแทนกันเป็น
รายปีต่อไป หรือมีกำหนดระยะเวลาตามสัญญาชัดแจ้งหรือไม่
3. กรณีตาม 4. ห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือบริษัทจำกัดแบ่งคืน
อสังหาริมทรัพย์ให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วนหรือผู้ถือหุ้นตามมาตรา 1269 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
โดยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในอสังหาริมทรัพย์ให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วนหรือผู้ถือหุ้นดังกล่าว
แม้ไม่มีค่าตอบแทนเข้าลักษณะเป็นการขายอสังหาริมทรัพย์ ตามคำนิยาม "ขาย" ตามมาตรา 39 แห่ง
ประมวลรัษฎากร ห้างฯ หรือบริษัทฯ ต้องถูกหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย ตามมาตรา 69 ตรี แห่ง
ประมวลรัษฎากร กรณีการโอน อสังหาริมทรัพย์ดังกล่าวถือเป็นการขายตามมาตรา 91/1 (4) แห่ง
ประมวลรัษฎากร ต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะจึงได้รับยกเว้นอากรแสตมป์สำหรับใบรับ ตามลักษณะตราสาร
28.(ข) แห่งบัญชีอัตราอากรแสตมป์
4. กรณีตาม 5. การจดทะเบียนจำนองอสังหาริมทรัพย์เพื่อเป็นประกันหนี้ ต่อมา
ผู้รับจำนองจดทะเบียนโอนสิทธิการรับจำนองให้แก่บุคคลอื่น โดยมีค่าตอบแทน เข้าลักษณะเป็นการ
โอนสิทธิใด ๆ เกี่ยวกับ อสังหาริมทรัพย์ ในเมื่อนิติกรรมที่เป็นเหตุให้ออกใบรับนั้นมีการจดทะเบียนตาม
กฎหมาย ต้องปิดแสตมป์บริบูรณ์ตามลักษณะตราสาร 28.(ข) ใบรับ แห่งบัญชีอัตราอากรแสตมป์
