กค 0706/ก.1216
25 พฤศจิกายน 2545
มาตรา 103
65/32074
จังหวัดฯ ได้หารือแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการเรียกเก็บค่าอากรแสตมป์กรณีการจดทะเบียนให้
โดยเสน่หาไม่มีค่าตอบแทน ราย นาย ช. โฉนดที่ดินอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เมื่อวันที่ 26
มีนาคม 2545 และนาง ท. โฉนดที่ดินอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2545
พนักงานเจ้าหน้าที่ไม่ได้เรียกเก็บค่าอากรแสตมป์ โดยปฏิบัติตามหนังสือลงวันที่ 7 มิถุนายน 2526
ภายหลังสำนักงานสรรพากรจังหวัดได้มีหนังสือแจ้งไปยังผู้ให้สรุปได้ว่า การให้ที่ดินดังกล่าวต้องปิดแสตมป์
ตามลักษณะแห่งตราสารแห่งบัญชีอัตราอากรแสตมป์ ผู้ให้จึงต้องรับผิดชำระค่า อากรแสตมป์และเงินเพิ่ม
ให้ครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนด
กรมที่ดินได้ตรวจสอบเรื่องเดิมตามหนังสือกรมสรรพากรดังกล่าวแล้วปรากฏว่า เรื่องสัญญาให้
โดยเสน่หาไม่มีค่าตอบแทนหรือสัญญาให้ในกรณีอื่นที่ไม่มีค่าตอบแทนจะถือเป็นใบรับตามความหมายนัย
มาตรา 103 แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งต้องปิดอากรแสตมป์บริบูรณ์หรือไม่ กรมที่ดิน ได้เคยหารือมายัง
กรมสรรพากรและได้รับแจ้งผลการพิจารณาว่า สัญญาให้ดังกล่าวเป็นกรณีไม่มีตราสาร "ใบรับ" ตาม
คำนิยามนัยมาตรา 103 แห่งประมวลรัษฎากร ผู้โอนหรือผู้รับโอนจึงไม่มีหน้าที่ต้องเสียอากรแสตมป์ ซึ่ง
กรมที่ดินได้แจ้งผลการพิจารณาของกรมสรรพากรให้พนักงาน เจ้าหน้าที่ผู้รับจดทะเบียนทราบและถือปฏิบัติ
โดยทั่วกัน ดังนั้น ในการจดทะเบียนให้ที่ดินโดยเสน่หาไม่มีค่าตอบแทน พนักงานเจ้าหน้าที่จึงไม่เรียกเก็บ
ค่าอากรแสตมป์ เมื่อปรากฏข้อเท็จจริงตามที่จังหวัดหารือข้างต้นว่า สำนักงานสรรพากรจังหวัดได้มี
หนังสือเรียกให้ผู้ให้ที่ดินทั้งสองรายชำระค่าอากรแสตมป์ และเงินเพิ่มกรณีจดทะเบียนให้ที่ดินโดยเสน่หา
ไม่มีค่าตอบแทน จึงเกิดปัญหาในทางปฏิบัติว่า ขณะนี้สัญญาให้โดยเสน่หาไม่มีค่าตอบแทนหรือสัญญาให้ใน
กรณีอื่นที่ไม่มีค่าตอบแทน เช่นให้ตามคำพิพากษาตามยอม เป็นต้น ยังคงถือปฏิบัติตามหนังสือกรมสรรพากร
ดังกล่าว คือผู้โอนหรือผู้รับโอนไม่ต้องเสียอากรแสตมป์ หรือกรมสรรพากรได้เปลี่ยนแปลงหลักการในกรณี
ดังกล่าวแล้วหรือไม่ ประการใด
หนังสือสัญญาให้ที่ดินถือเป็นใบรับ ซึ่งกระทำต่อหน้าเจ้าพนักงานที่ดิน และได้จดทะเบียน
นิติกรรมตามกฎหมาย จึงอยู่ในบังคับต้องเสียอากรแสตมป์ตามลักษณะแห่งตราสาร 28.(ข) แห่ง
บัญชีอัตราอากรแสตมป์ และมาตรา 104 แห่งประมวลรัษฎากร ดังนั้น การยกที่ดินให้โดยไม่มีค่าตอบแทน
จึงต้องเสียอากรแสตมป์ โดยต้องเสียค่าอากรแสตมป์จากทุนทรัพย์ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
หรือราคาประเมินทุนทรัพย์เพื่อเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตาม
ประมวลกฎหมายที่ดิน แล้วแต่อย่างใดจะมากกว่า
